Fotoğrafçılığa başlayacaklar için düzenli ve karmaşık olmayan bir rehber bulmak, fazlasıyla kaynağın olduğu bu alanda nedense biraz zor. Fotoptik.com olarak sade ve detaylı bir anlatım biçimiyle fotoğrafçılığa başlamak isteyenler için bir kaynak oluşturmak istiyoruz. Bu yazımızın konusu ise sokak fotoğrafçılığı.

Yazımızda sokak fotoğrafçılığına giriş yapacak ve bu kavram üzerine konuşacağız. Teknik bilgiler ve detaylarla sıkmak yerine önemli olan konu üzerine yoğunlaşmaya çalışacağız.

Sokak Fotoğrafçılığı Nedir?

Sokak fotoğrafçılığı insanın etkileşim içinde bulunduğu çevreyi, insanları, nesneleri ve yol açtığı değişimi belgeleme sanatıdır. Fotoğrafçılık türleri arasında savaş fotoğrafçılığı ile birlikte en önemli fotoğrafçılık türünden biri sayılabilir. Bunun sebebi fotoğraf sanatının bilgi verme ve belgeleme yönünü gösterebilmesidir. Elbette diğer fotoğrafçılık türlerini küçümsemiyoruz fakat sokak fotoğrafçılığının önemini anlatmaya çalışıyorum. Belgelemek burada önemli bir kavram.

Neden çocukluk albümlerini sevdiğinizi düşündünüz mü? Bunun sebebi, o albüm ve fotoğrafların; bir zaman aralığını belgelemesi ve bir nostalji hissi vermesidir.

Kimler Sokak Fotoğrafçısı Olabilir?

Etrafını ve çevresini belgelemeyi seven herkes sokak fotoğrafçısı olabilir! İyi bir sokak fotoğrafçısı olmak için elbette oldukça alıştırma yapmak gerekse de, önemli olan sokağa çıkıp fotoğraf çekmeye başlamaktır. Bu yüzden insanlarla etkileşim içinde olmaktan çekinmemeniz, gerektiğinde yakalamak istediğiniz bir kare için sabırlı olmanız ve reflekslerinizin yerinde olduğundan emin olmalısınız. Bazı kareler o kadar küçük bir zaman aralığında meydana gelir ki, çevrenizi iyi gözlelemeniz, hızlı hareket etmeniz ve dikkat çekmemeniz “o anı” yakalayabilmek için hayati önem taşır. Bu yüzden sokak fotoğrafçılığına başladığınız zaman; bu özelliklerin sizde olmadığını düşünseniz bile, bunlar üzerine çalışarak gerçekten iyi bir sokak fotoğrafçısı olabilirsiniz. Lütfen ben olamam demeyin, olursunuz! Yeter ki üzerine çaba sarf edin.

En İyi Fotoğraf Makinesi?

En iyi fotoğraf makinesi veya en iyi kamera diye bir şey yoktur. Sokak fotoğrafçılığına başlarken, elinizde hangi kamera varsa onunla çekmelisiniz. Kamera sizin zihninizdeki engelden başka bir şey değildir doğrusunu söylemek gerekirse, çoğu kamera ile sokak fotoğrafçılığı yapılabilir. Bu ister cep telefonu kameranız olsun, isterseniz aynasız fotoğraf makineniz olsun. Önemli olan kamerayı yanında taşıyabilmeniz. Bu sebeple eğer amacınız sokak fotoğrafçılığı ise hafif, hızlı ve dikkat çekmeyen, sessiz bir kamerayı tercih etmeniz daha faydalı olabilir. Genel olarak aynasız kameraların hafifliğinden ve taşınabilirliğinden bahsetmiştim. Bu sebeple ağır ve bazen yavaş çalışan bir dslr kamera yerine aynasız bir kamerayı tercih edebilirsiniz. Eğer analog olarak uğraşıyorsanız bir point and shoot kamera ile çalışmak, sizin için daha iyi olabilir. Bu kameralar hakkında detaylı bilgiyi üzerlerine tıklayarak alabilirsiniz.

İster Leica bir kamera ile çekin, ister telefonunuzun kamerası ile çekin; sokak fotoğrafçılığında önemli olan duyguyu ve bilgiyi izleyiciye verebilmektir. Kamera sadece bir araçtır.

Sokakta neyi aramalı?

Makinenin önemli olmadığını, sokakta yaşamanın, orayı dökümanlamanın daha önemli olduğunu anladıktan sonra şimdi sokak fotoğrafçılığı yaparken aramanız ve dikkat etmeniz gereken bazı konulara eğilelim.

“O an”

“O an” yada “belirleyici an” dediğimiz şey, en eski sokak fotoğrafçıları uygulamalarını üreten Henri Cartier-Bresson tarafından söylenmiş bir cümleydi. “Belirleyici an”, her şeyin mükemmel bir anda bir araya geldiği an deklanşöre bastığınız andır. “Kodak anı (kodak moment)” ismi de kullanılır genelde. Aslında “o an” dediğimiz şey mükemmel zamanlama ile çekilen fotoğrafa deniyor.

O an deyince aklınıza sadece bir fotoğraf çekmek ve mükemmel kareyi yakalamak gelmemesi gerekiyor. Henri Cartier-Bresson bile bir kare için 20’ye yakın kare çekmiştir. Bu sebeple aynı sahneyi birden fazla çekmekten çekinmeyin. Daha sonra sizin için mükemmel olan “o anı” birden fazla fotoğrafınız arasından seçebilirsiniz.

Yan yana ögeler

Fotoğraflarınızda yan yana ögeleri kullanmayı, bunu yaparken bir zıtlık, bir kontrast oluşturmaya çalışabilirsiniz. Örneğin şişman bir adam ile zayıf bir kadın, boyları birbirinden farklı bir çift, zengin bir mahallede fakir bir çocuk, yeşil arka plana karşı kırmızı giyinmiş bir kadın gibi birbirine zıt ögeleri kullanmak sokak fotoğrafçılığınızı güçlendirek karelerdir genelde. Bunları yakalamak oldukça zordur fakat verdiği his açısından çarpıcı fotoğraflar yakalamanızı sağlayabilir.

Duygular

Genellikle en unutulmaz sokak fotoğrafları, güçlü bir duyguya sahip olan ve insanların durumlarını bir şekilde yansıtan fotoğraflardır. Bu duygular yalnızlık, üzüntü, acı, kaygı olabileceği gibi mutluluk, sevinç, mizah, gençlik veya sevgiyi de içerebilir.

Sokak fotoğraflarında duyguyu bulmak ve yakalayabilmek zordur. Çünkü insanlar sokaktayken genelde duygularını bellir etmemeye çalışırlar. Bu sebeple sizin insanların yüz ifadelerinden duygularını okumanız ve onlar sizi fark etmeden hızlıca davranıp fotoğraflarını çekmeniz gerekmektedir. İnsanlar kamerayı gördükleri anda duygularını saklama eğiliminde oldukları için duyguları yakalamaya çalışırken hızlı ve gizli olmaya dikkat etmelisiniz. Eğer bunu başarabilirseniz gerçekten etkileyici fotoğraflar çıkarabilirsiniz.

Görsel Ögeler, Geometrik Şekiller

Bütün fotoğrafların duygusal olmasına gerek yoktur. Bazı sokak fotoğraflarını sevmemizin sebebi gözümüze güzel gelen tamamen geometri, renk ve kompozisyon anlayışımıza çekici gelen görsel olmalarıdır. Bu kareler genellikle iyi bir ışık ve gölge uyumuna sahip, güçlü ana çizgiler, çapraz çizgiler, eğriler ve ilgi şekillerle alakalıdır.

Detaylar

Bazı sokak fotoğrafları sadece detaylarla ilgilidir. Bütünü yakalamak yerine detaylarla çalışmak daha ilgi çekici olabilir. Bu yüzden sokaklarda çekim yaparken küçük ayrıntılara odaklanabilirsiniz. Detaylara odaklanırken birinin vücudunu tam olarak çekmek yerine, ellerine, ayaklarına, yüzlerine, küpelerine veya tuttukları herhangi bir şeye odaklanabilirsiniz.

Fotoğrafta olup bitenlerden daha azını göstererek, resminizde daha fazla gizem yaratabilirsiniz. Bazen az daha çok şey anlatabilir.

Şehir Manzaraları

Bütün sokak fotoğraflarının içinde insanları barındırmasına gerek yoktur. Bunun yerine insanı ilgilendiren çevre, bir insani durum, objeler veya yapılar da sokak fotoğrafçılığına girmektedir. Toplumsal bir yansımayı gösteren fotoğraflarla da sokak fotoğrafçılığı yapabilirsiniz. Eskimiş binalarla bir mahalle ve terk edilmişlik hissini verebilirsiniz ve bu çok güzel bir kare olabilir.

Şehir manzaraları çekerken yapılması en zor şeylerden biri; bir şekilde nostalji, duygu ya da toplumsal eleştiri duygusu uyandıran bir manzaraları bulmaktır. Örnek vermek gerekirse, çökmüş bir binanın fotoğrafını çekmek, güçlü bir toplumsal açıklama yapabilir.

Şehir manzaları çekerken simetri, kompozisyon ve diğer fotoğraf kurallarına dikkat etmeniz oldukça önemlidir. Fotoğrafta insan bulunmadığı için zamanınızı ayırmalı ve fotoğrafı doğru bir şekilde çekmelisiniz.

Kaybolmuş Eşyalar

Bazen en ilginç sokak fotoğrafları yerdeki şeylerdir. Halka açık yerlerde bulduğunuz, yeri ve yurdu olmayan, bir sahibi olmayan bu nesnelerin fotoğrafını çekmekten çekinmeyin. Bu objelere yaklaşın, diğer nesnelere karşı yan yana yerleştirin veya bir flaş kullanmayı deneyin. Yaratıcı olmaya çalışın ve onları ilginç kılmanın yollarını bulun. Sonunda sizi mutlu edecek bir fotoğraf yakalayabilirsiniz, kim bilir?

---

Bu yazımda sokak fotoğrafçılığına giriş olabilecek şekilde sokak fotoğrafçılığından bahsettim. Sizde çalışmalarınızı bize jurnal olarak gönderebilir veyahut galeri formatında göndererek, galerimizde yayınlanma şansını yakalayabilirsiniz.

Umarım faydalandığınız güzel bir yazı olmuştur. Sokak fotoğrafçılığı ile daha fazla içerik için takipte kalın.